Westland 16.02.2011 - Elf dorpskernen: elf karakteristieke plaatsen met een eigen gezicht, elk met eigen kansen. Betrokken bewoners en de gemeente Westland zochten in 2009 en 2010 in brainstormsessies naar manieren om de Westlandse kernen tot het jaar 2020 nóg vitaler te maken.
Bewoners bleken enthousiast om samen met de gemeente de eigen leefomgeving te verbeteren, merkte ook wethouder wonen, zorg en welzijn Marga de Goeij-van der Klugt. “Gelukkig zijn Westlanders betrokken mensen. En uit de bijeenkomsten blijkt ook: de gemeente, dat zijn we allemaal.”
Hoe kunnen we de sociale kracht van de Westlandse kernen behouden en waar nodig versterken? Die vraag stond centraal bij de bijeenkomsten die inmiddels in alle kernen zijn gehouden. Bij de brainstormsessies sprak telkens een bonte mengeling van inwoners (onder anderen ondernemers, vrijwilligers uit sport, welzijn en bewonerscommissies) met de gemeente. Vooral in de kleinere kernen leverde dat heel concrete aanbevelingen op. Wethouder De Goeij: “Bewoners pakken daar bij wijze van spreken direct een stift en tekenen op een kaart van hun kern welke nieuwe mogelijkheden, ideeën en kansen er zijn. En daar blijkt vaak veel overeenstemming over te bestaan.”
De uitkomsten van de bijeenkomsten zijn vastgelegd in de conceptnota ‘Sociale ontwikkelingskaders voor de Westlandse kernen - vitale kernen door en voor Westlanders’. Vorig jaar werden de uitkomsten al besproken voor de kernen Ter Heijde, Heenweg, Maasdijk, Kwintsheul, De Lier en Honselersdijk. En medio vorig jaar was het de beurt aan Naaldwijk, Wateringen, Monster, Poeldijk en ’s-Gravenzande. De resultaten van die vijf laatste bijeenkomsten werden vrijdag 11 februari gepresenteerd.
Verbeteringen
Overigens werden de bijeenkomsten niet georganiseerd uit onvrede: Westlanders geven hun eigen woonomgeving een dikke voldoende (7,5). Wel laten de bijeenkomsten, en de nota (met daarin ook veel statistisch materiaal) zien dat er ruimte is voor verbeteringen die in het belang van het dorp zijn, en dat men beseft dat in de toekomst de druk op vrijwilligers groter wordt. Het is dan ook niet alleen een kader voor de gemeente maar ook voor de (vrijwilligers) organisaties.
De gemeente kan wel regisseur of aanjager zijn, bijvoorbeeld door het verlenen van subsidies of bestemmingsplannen. De Goeij: “Neem de centrumplannen van Honselersdijk. Dat is een particulier initiatief. Wij hebben de wensen van de bewoners uit de bijeenkomsten voorgelegd aan de ontwikkelaar met de vraag: kunnen jullie hiermee rekening houden in de centrumplannen?”
Bovenstaande is een voorbeeld dat de brainstormsessies hun nut al hebben bewezen. Hierdoor zijn partijen met elkaar in gesprek geraakt om het goede te doen voor Honselersdijk als dorp. Maar ook op de langere termijn zijn de inspanningen lonend. Zo worden de aanbevelingen op het gemeentehuis nu al vaak geraadpleegd door ambtenaren en ontwikkelaars die hun plannen willen toetsen op haalbaarheid.
“Dit document is een belangrijk naslagwerk, waar vooral de maatschappelijke component aan de orde komt. Want of het nu over ‘stenen’, over ‘groen’ of over welzijn gaat: het document heeft vooral dankzij de energie van de bewoners een schat aan informatie”, aldus de wethouder.
Creatief
Naast alle verschillen per kern, zijn er ook zaken die bijna in het hele Westland terugkwamen. Bijvoorbeeld de roep om creatief om te gaan met accommodaties (zalen die overdag leegstaan), meer samenwerking tussen organisaties, maar ook de wens om op de lange termijn meer mensen te betrekken bij hun omgeving. De Goeij: “Als je het vergelijkt met de ons omringende steden, heeft onze gemeente nog heel veel vrijwilligers. Maar ook hier merken we dat steeds meer mensen zich gedragen als ‘consument’. Wat dat betreft is dit project over de ontwikkelingskaders ook geslaagd: het laat zien dat Westlanders met veel energie en inspiratie zaken voor elkaar kunnen krijgen.”
Naaldwijk
‘Er is nog veel meer mogelijk’
Dick Klinkspoor zag als voorzitter van wijkvereniging Opstal 3 (400 leden) dat de bijeenkomsten over Naaldwijk een gemêleerde groep mensen trokken. “Goed dat de gemeente het initiatief neemt voor zo’n bijeenkomst, maar ik hoop wel dat dat op wijkniveau ook gebeurt. Wij proberen op allerlei manieren het wijkgevoel en de saamhorigheid te versterken, bijvoorbeeld door een optreden op 17 maart te organiseren met muzikanten uit de wijk, maar ook door het organiseren van activiteiten rond Halloween.”
“Nu bestoken wij als wijkvereniging de gemeente al regelmatig met vragen en mails, maar soms krijg ik gewoon geen respons. Terwijl ik denk dat er veel meer mogelijk is als er maar wordt gepraat, bijvoorbeeld over de parkeerproblemen en de groenvoorziening. Begrijp me goed: wat betreft groen en bestrating doet de gemeente nu al geweldig werk, maar we zouden het fijn vinden als de gemeente ons meer opzoekt. Een voorbeeld: het lijkt me relatief eenvoudig om met mensen uit de wijk de wilgen te gaan snoeien. Daar bevorder je de saamhorigheid in de wijk mee en mensen krijgen meer respect voor de natuur. Voor dat soort projectjes zijn bewoners zeker te porren.’’
Poeldijk
‘De wil is er, maar complexe zaken verander je niet zomaar’
Carl de Brabander, onder meer betrokken bij vv Verburch, bezocht één van de bijeenkomsten over Poeldijk en merkte dat de mening van jongeren erg welkom was. “Er waren relatief weinig jongeren, terwijl die groep bijvoorbeeld op woninggebied juist problemen ondervindt.” De Brabander kon uit eigen ervaring vertellen waar het knelt. “Voor bepaalde huurwoningen kom je niet in aanmerking omdat je snel boven een gestelde inkomensgrens zit, terwijl een koopwoning voor starters niet te betalen is. En dus trekken jongeren weg uit Poeldijk.”
Bij de bijeenkomst werd ook direct gezocht naar oplossingen, ook omdat er veel lege plekken zijn waar wellicht betaalbare woningen kunnen worden gebouwd. De Brabander: “Er werd gesproken over Oude Leede, waar een leegstaande school is omgebouwd tot acht woningen speciaal voor starters.” Zo’n creatieve oplossing (overigens winnaar van de WoonAward 2007) betekent niet dat De Brabander gelooft dat de woningproblematiek straks ‘eventjes’ is opgelost. “De wil is er wel, merkte ik, maar huisvesting is een complex terrein dat je niet zomaar even verandert. Wel vind ik het goed dat de gemeente uit de verhalen van bewoners hoort hoe het in de praktijk gaat.”
Monster
‘Ik hoop nog steeds op een dorpshuis’
“Bij de bijeenkomsten over Monster zaten we eigenlijk al gauw op één lijn”, vindt Carmen Eliens, bestuurslid van gymnastiek- en turnvereniging DOS uit Monster. “Het gezelschap was een goede afspiegeling van Monster, met onder anderen mensen uit de sport, ouderen, ex-tuinders en het jongerenwerk. We hebben veel onderwerpen besproken, van groen en sportfaciliteiten tot de doorstroming van het verkeer.”
De grootste wens van het Monsterse gezelschap was echter de metamorfose van het Kerkplein, dat weer ‘de huiskamer’ van Monster zou moeten worden. Eliens: “We wilden graag een autoluw plein waar je lekker kunt winkelen, op een terrasje kunt zitten en een soort dorpshuis met een klein, goedkoop restaurantje, waar oudere mensen bijvoorbeeld een cursus kunnen volgen, maar dat ook aantrekkelijk is voor jongeren.” Ook zou het fijn zijn als De Noviteit meer met het winkelgebied verbonden wordt. Het goede nieuws is dat het Kerkplein inderdaad op de schop gaat en er karakteristieke woningen met winkeltjes eronder verrijzen, maar Eliens vindt het wel erg jammer dat een dorpshuis daarin niet is opgenomen. “Maar misschien komt er ooit nog een dorpshuis in de oude Montessorischool.”
Wateringen
‘Verder kijken dan je eigen winkeltje’
Arie Storm is onder meer als vrijwilliger betrokken bij Jongerensocieteit De Eendenburcht, bij de brede school en bij Omnivereniging Quintus. Hij juicht het toe dat de gemeente Westland en bewoners samen naar oplossingen kijken voor de toekomst. “We mogen ons nog steeds gelukkig prijzen met een groot aantal vrijwilligers, maar we zien wel vergrijzing. Terwijl het gemeenschapsgevoel vooral vanuit de mensen moet komen, met een goede aanvulling vanuit de gemeente.”
“Als het gaat over jongeren, zou je bijvoorbeeld kunnen denken aan meer samenwerking tussen de jongerenorganisaties, bijvoorbeeld samen de programma’s op elkaar afstemmen. Het is goed als een organisatie verder kijkt dan z’n eigen winkeltje.’’
Volgens Storm is het belangrijk om vooral niet weg te gooien wat de kern nu zo sterk maakt. “We hebben een gezellig dorp met, op de parkeerproblemen na, goede voorzieningen.” En als de gemeente weer een beroep op actieve inwoners doet om zaken over Wateringen te bespreken, is Storm zeker van de partij. “De openheid en betrokkenheid spreken mij zeer aan. Goed overleg moet geen eendagsvlinder zijn, maar een doorlopend proces.’’
’s-Gravenzande
‘Sterke en minder sterke kanten benoemen’
Dominee Carla Schoonenberg-Lems was bij de twee bijeenkomsten over ’s-Gravenzande verrast over het gemêleerde gezelschap dat de moeite nam om mee te praten. “Opvallend was dat alle sectoren waren vertegenwoordigd. Met de kaart voor onze neus hebben we eerst de sterke en minder sterke kanten van ’s-Gravenzande benoemd. Het viel bijvoorbeeld op dat nogal wat ouderenlocaties relatief ver weg zijn van andere faciliteiten. We hebben het er over gehad hoe je daar in de toekomst beter mee zou kunnen omgaan, maar we hebben ook gesproken over veilige oversteekplaatsen rond scholen.”
Ook het multifunctioneel benutten van diverse ruimtes kwam aan de orde en daar horen de kerken ook bij. “En zelf hebben we een idee geopperd voor het stichten van een oecumenische school in de nieuwe wijk Tuinveld. Zo’n kerkoverstijgende school zou toekomst hebben, denken wij. Of die er ook komt, weten we niet, want het is natuurlijk ook de vraag of het financieel haalbaar is. Ik denk wel dat het invloed heeft wat bewoners hebben ingebracht. Wat dat betreft zijn we ook heel benieuwd naar het vervolg.’’