Westland 06.02.2013 - De gemeente Westland heeft ingestemd met het financieel onderhandelaarsakkoord tussen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Kabinet.
Hoewel het resultaat niet tegemoet komt aan alle bezwaren tegen het Regeerakkoord en de gevolgen voor de financiële autonomie van gemeenten onverminderd groot zijn, wordt het akkoord gezien als het maximaal haalbare. Het akkoord zorgt volgens het college van burgemeester en wethouders in elk geval op enkele punten voor verlichting van de financiële effecten van het Regeerakkoord. In een reactie aan de VNG is als aandachtspunt meegegeven dat het bedrag dat bezuinigd moet worden bij de drie decentralisaties in de zorg niet boven de € 1,2 miljard mag uitkomen.
De financiële positie van gemeenten komt door het Regeerakkoord verder onder druk te staan. Ook bij het onderhandelaarsakkoord tussen VNG en Rijk blijven de financiële consequenties aanzienlijk, met name door de extra korting op de algemene uitkering. Westland krijgt daardoor vanaf 2015 naar verwachting indicatief € 2,3 miljoen minder van het Rijk. De extra korting op de algemene uitkering hangt samen met het in tact blijven van het BTW-compensatiefonds, dat het voor gemeenten mogelijk maakt BTW bij het Rijk te declareren. Aan de omvang van het fonds is in het akkoord wel een maximum gesteld.
Toegestaan tekort verruimd
Als uitvloeisel van Europese normen wordt in de Wet Houdbaarheid Overheidsfinanciën (HOF) geregeld dat decentrale overheden de komende jaren een inspanning moeten leveren om het totale overheidstekort onder de EMU-tekortnorm te houden. De VNG is met het Rijk overeengekomen dat het tekort dat gemeenten maximaal mogen hebben in hun begroting wordt verruimd ten opzichte van het wetsvoorstel en dat het Rijk gedurende de huidige kabinetsperiode geen financiële sancties oplegt bij overschrijding van de norm. Voor de periode 2013-2015 geldt een tekortnorm van maximaal 0,5 %, wat voor de gemeente Westland neerkomt op een toegestaan tekort van € 10,6 miljoen.
Schatkistbankieren
Het onderhandelaarsakkoord betekent ook een verruiming van het wetsvoorstel voor schatkistbankieren. Moesten tegoeden van gemeenten aanvankelijk tegen een minimale rentevergoeding worden ondergebracht in de schatkist, nu mogen gemeenten onder voorwaarden geld aan elkaar lenen. Tegoeden die niet worden uitgeleend mogen tot een bedrag van 0,75 % van het eigen begrotingstotaal op de (bank)rekening van de gemeente blijven staan. De rest moet bij het Rijk worden belegd. De gemeente Westland probeert dit te voorkomen door ervoor te zorgen dat er geen grote tegoeden ontstaan.
Eén geheel
Het afsprakenpakket werd door het Rijk gezien als één geheel. Het stond niet open voor wijzigingen. De gemeentelijke reactie kon dus positief of negatief zijn. Afwijzen van het onderhandelaarsakkoord zou het risico hebben ingehouden dat het Rijk zou terugvallen op het Regeerakkoord, dat nog ongunstiger was. De gemeente Westland heeft er daarom voor gekozen in te stemmen met het akkoord.
Onduidelijk is nog hoe groot de efficiencykortingen op de budgetten voor de jeugdzorg, de AWBZ-begeleiding en de Participatiewet zullen zijn. De gemeente Westland heeft aan de VNG meegegeven dat de drie decentralisaties niet tot onaanvaardbaar hoge kosten voor gemeenten mogen leiden.
De gemeente Westland was overigens abusievelijk door de VNG op de lijst geplaatst van gemeenten die niet hadden gestemd. Dit is inmiddels rechtgezet. In totaal steunt een ruime meerderheid van 73% van de achterban van de VNG het akkoord.