Collegevragen inzake WKK en transportkosten elektriciteit.

Westland 18.03.2014 - Nog nooit is de energiewereld zo in beweging geweest als op dit moment. Inpassing van duurzame systemen,...

de balans tussen grootschalige en kleinschalige productie en verschuivingen op de wereld brandstoffenmarkt zorgen voor grote schokken in de eens relatief eenvoudig georganiseerde energiemarkten. Vele decennia lang was de energievoorziening centraal georganiseerd en gebaseerd op fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen kennen als nadeel de uitstoot van onder andere CO2 en daarmee nadelige gevolgen voor het milieu. Inmiddels zijn bewegingen ingezet voor de verduurzaming van de energievoorziening.

De gemeente Westland heeft in de Duurzaamheidsagenda de ambitie uitgesproken de meest duurzame tuinbouwgemeente van Nederland te willen worden. Het voortbestaan van de tuinbouw in de gemeente Westland is sterk verbonden aan het slagen van de verduurzaming. Lage transportkosten voor elektriciteit zijn daarbij voor de concurrentiepositie van Westland van groot belang.

Kansen voor WKK

Op dit moment is in de wereld een overschot aan kolen. Dit zorgt er voor dat de prijs van kolen laag is. Hierdoor wordt de meeste elektriciteit geproduceerd met behulp van kolen. Elektriciteitsproductie met behulp van WKK is echter schoner dan productie met behulp van kolen. De gevolgen voor de tuinbouw in het Westland zijn evident. Ook WKK in de tuinbouw moet concurreren met uit kolen opgewekte stroom terwijl de gasprijs onverminderd hoog is gebleven. Dit is de belangrijkste reden voor de huidige slechte situatie voor WKK. De situatie lijkt niet snel te verbeteren.

Bij verdere verduurzaming van de energievoorziening ontstaan nieuwe kansen voor WKK. WKK zou een ideale balancering kunnen vormen, als meest schone fossiele productievorm. Het Energieakkoord bevat helaas geen passages over de rol van WKK. In landelijke politieke kringen betekent dit niet dat het daarmee is afgeschreven. De kansen voor WKK in combinatie met (de onvoorspelbaarheid van) energieproductie via duurzame energiebronnen (wind op zee bijvoorbeeld) zouden in de landelijke politiek sterk(er) onder de aandacht gebracht moeten worden. De Westlandse gemeenteraad en het college van B&W zouden daar een rol in moeten spelen.

Lagere transportkosten in Westland: Saldering en splitsing

Vooralsnog worden transportkosten in Nederland alleen in rekening gebracht over afgenomen elektriciteit. Over de elektriciteit die wordt geproduceerd en teruggeleverd worden geen transportkosten in rekening gebracht.  Binnen het Westland is er een groep bedrijven die met behulp van WKK elektriciteit teruglevert, terwijl er binnen het zelfde netgebied veel tuinders zijn die afhankelijk zijn van afname van elektriciteit (voor bijvoorbeeld belichting). Teruggeleverde elektriciteit kan op dit moment niet gesaldeerd (verrekend) worden met de afgenomen elektriciteit binnen het Westlandse net vóórdat wordt afgerekend voor de transportkosten.

Dit leidt tot hogere transportkosten van elektriciteit voor de Westlandse tuinbouw. CDA Westland zou voorstander zijn van de mogelijkheid om teruggeleverde en afgenomen elektriciteit tussen bedrijven in hetzelfde netgebied te verrekenen, waarna de transportkosten worden vastgesteld. Er bestaat voor Westland Infra een wettelijke mogelijkheid om dit te doen, door gebruik te maken van de experimenteerregeling.

Indien saldering niet mogelijk of wenselijk is, zou in het eerst volgende tarievenvoorstel rekening gehouden kunnen worden met het gegeven dat er op regionaal niveau energie niet alleen afgenomen wordt, maar ook geleverd (de zgn. gelijktijdigheidsvoordelen). Op die manier kan de concurrentiepositie van de Westlandse tuinbouw verbeterd worden, doordat de transportkosten dalen. Op dit moment zijn er andere tuinbouwgebieden die via een privaat netwerk wel van het voordeel van saldering genieten; derhalve is het voor de concurrentiepositie van belang om dit in het Westland ook mogelijk te maken.   

De kansen zijn in de visie van CDA Westland daarnaast gelegen in hoe de transportkosten van elektriciteit - volgens de wettelijke structuur - in rekening moeten worden gebracht bij alle afnemers. In de huidige systematiek is sprake van een geïntegreerd tarief voor het regionale transport en het landelijke transport op het net van TenneT. Wanneer dit gesplitst wordt naar analogie van het gastransport, waar apart betaald wordt voor landelijk transport en regionaal transport, ontstaan mogelijkheden om virtuele clusters te vormen.

Deze clusters zorgen met eigen productie en actieve belastingsturing voor het vermijden van landelijk transport en daaraan verbonden kosten. Hiermee is het mogelijk voor Westlandse tuinbouwbedrijven om ongeveer 30% op de transportkosten te besparen. Om dit mogelijk te maken is medewerking noodzakelijk van het Ministerie van EZ. Westland Infra heeft dit verzoek reeds onder de aandacht van het Ministerie gebracht. De gezamenlijke inzet van de gemeente met Westland Infra zou dit initiatief eerder tot een succes kunnen maken.

De CDA-fractie heeft naar aanleiding van het bovenstaande de volgende vragen aan het College:

1.Is het college bereid de voordelen van WKK ten opzichte van elektriciteitsproductie m.b.v. kolen onder de aandacht te brengen van de landelijke politiek naar aanleiding van de vaststelling dat in het Energie-akkoord over elektriciteitsproductie via WKK niets vermeld is.

2. Is het college bereid bij Westland Infra bespreekbaar te maken dat teruggeleverde elektriciteit binnen het Westlandse net wordt gesaldeerd met afgenomen elektriciteit vóórdat de transportkosten worden bepaald.

3. Indien saldering – zoals bedoeld onder vraag 2. – niet mogelijk of wenselijk is, is het college dan bereid bij Westland Infra er op aan te dringen dat de gelijktijdigheidsvoordelen zullen worden gecompenseerd in het eerst volgende tarievenvoorstel?  

4. Is het college bereid het ministerie van EZ te verzoeken de transportkosten te splitsen in een landelijk deel en een regionaal deel, waardoor ten gevolge van besparing op landelijk transport, de totale transportkosten kunnen dalen?

Namens de Westlandse CDA-fractie

Martin Buitelaar

Karin Zwinkels