Nederlandse kiezer sceptisch over de EU

I&O Research

Westlanden 02.05.2019 - Over 3 weken worden Europese verkiezingen gehouden, maar hoe staat de gemiddelde Nederlander hier tegen over?


Onderzoeksbureau I&O Research deed een steekproef onder 1672 Nederlanders van 18 jaar en ouder en kwam tot de volgende conclusies.

Nederlanders voelen zich weinig betrokken bij de Europese Parlementsverkiezingen, veel minder dan bij de Tweede Kamer- of gemeenteraadsverkiezingen. Een groter deel van de kiezers is ontevreden (47%) dan tevreden (32%) over wat de instellingen van de Europese Unie de afgelopen jaren deden. Uit eerder onderzoek van I&O Research (eind 2018) bleek al dat Nederlanders veel minder vertrouwen hebben in het Europees Parlement dan in gemeenteraad en Tweede Kamer.

Voorlopige uitslag Europese verkiezingen Westland

…EU-instellingen hebben te veel macht …  
Bijna de helft van de kiezers (46%) vindt dat “de instellingen van de Europese Unie te veel macht hebben” en ook bijna de helft (47%) vindt dat de Europese integratie te ver is gegaan.


… maar voor de urgente, grensoverschrijdende kwesties ziet men wel een rol voor de EU
Voor kwesties die kiezers beschouwen als de ‘grote vraagstukken van deze tijd’ – klimaatverandering, immigratie/ vluchtelingenproblematiek, internationale veiligheid – zien kiezers wel degelijk een belangrijke rol voor de EU. Ook bij het tegengaan van ‘de consumptiemaatschappij’ en het beschermen van vrije nieuwsgaring/het tegengaan van fakenews, kijkt men in sterke mate naar de EU. 

Als we kiezers vragen in hun eigen woorden te zeggen waar de Europese Unie zich vooral mee bezig zou moeten houden, zien we de volgende drie gemeenplaatsen:

  • De EU moet zich bezighouden met grensoverschrijdende zaken
  • De EU moet zorgen voor een gelijk speelveld voor alle EU-leden, hun inwoners en bedrijven
  • De EU moet ervoor zorgen dat Europa een machtsblok vormt tegenover de VS, China en Rusland

Vaderverlof: geen Europees onderwerp

Concrete kwesties die bij uitstek geschikt zijn om Europees aan te pakken: het tegengaan van spionage en/of de verspreiding van fakenews in Europa, invoeren van een vliegtaks of belastingontduiking door grote internationale bedrijven aanpakken of maatregelen om afspraken Klimaatakkoord van Parijs na te komen. Nederlandse kiezers vinden daarentegen betaald ouderschapsverlof voor vaders (onlangs stemde het Europees Parlement in met een wet waarin is geregeld dat ook vaders recht krijgen op vier maanden ouderschapsverlof) duidelijk geen onderwerp waar de EU (5%) over zou moeten beslissen, wel de nationale regering (65%).

Geen draagvlak voor (referendum over) Nexit

Ondanks de scepsis en het relatief lage vertrouwen wil een ruime meerderheid de EU niet verlaten. Net als in 2016 wil slechts een derde (32%) van de Nederlanders een referendum over de vraag of Nederland lid moet blijven van de Europese Unie (een ‘Nexit’)? Áls er een referendum zou komen, zegt 72 procent ‘zeker te gaan stemmen’, ook dat was begin 2016 zo. Een zelfde percentage (72%) zou dan stemmen voor ‘in de EU blijven’. Slechts 18 procent vindt dat Nederland het voorbeeld van het Verenigd Koninkrijk moet volgen en uit de EU moet vertrekken. 

Europese Parlementsverkiezingen: ‘opkomstverkiezingen’

Bij de vorige Europese Parlementsverkiezingen (2014) ging slechts 37 procent van de Nederlandse kiezers naar de stembus. Daarmee zijn de EP-verkiezingen de verkiezingen met de laagste opkomst. De EP-verkiezingen op 23 mei zullen waarschijnlijk – meer dan andere verkiezingen – ‘opkomstverkiezingen’ worden: de partij die er het best in slaagt zijn achterban naar de stembus te krijgen kan goede zaken doen. Kiezers die voor de Tweede Kamer zouden stemmen op SGP of PvdA zijn het meest geneigd om op 23 mei naar de stembus te komen, gevolgd door kiezers van ChristenUnie, D66, VVD, GroenLinks en SP. Kiezers van 50 Plus, PVV, PvdD en FvD (allen eurosceptische partijen) zijn – minder dan gemiddeld – van plan te gaan stemmen op 23 mei. Ook de opkomstintentie van CDA-kiezers is relatief laag.

Vooralsnog beste papieren voor VVD en FvD

Het ziet er naar uit dat de strijd om wie op 23 mei de grootste wordt, ook nu weer zal gaan tussen VVD en Forum voor Democratie. Ook GroenLinks kan nog meedoen in deze strijd, al is de kiezerstrouw voor deze partij – met 58% - lager en de mate waarin GL-kiezers ook naar andere partijen kijken groter.

Lijsttrekkers: alleen Frans Timmermans echt bekend

Op Frans Timmermans na zijn de lijsttrekkers bij het grote kiezerspubliek zo goed als niet bekend. Zeven op de tien (69%) kiezers kennen Timmermans – de “Spitzenkandidat” voor PvdA en sociaaldemocraten in Europa. Nummer twee, Sophie in ’t Veld van D66, is bekend bij 26 procent. De overige EP-lijsttrekkers komen niet boven de 11 procent bekendheid uit. Als we kiezers vragen aan te geven wie de lijsttrekker is van de partij waarop ze bij de EP-verkiezingen gaan stemmen, zeggen zes op de tien (61%) dat niet te kunnen en de overige 39 procent heeft het regelmatig mis. Zo denkt 10 procent van de VVD-kiezers dat Timmermans de lijsttrekker voor de VVD is, evenveel als het deel dat denkt dat dat Malik Azmani – de werkelijke VVD-lijsttrekker – is. Van de PvdA-kiezers weet overigens 55 procent wel dat Frans Timmermans de lijsttrekker voor de sociaaldemocraten is.

Frans Timmermans: gewaardeerd van links tot rechts

Van de EP-lijsttrekkers scoren Bas Eickhout (GroenLinks; een 7,1), Peter van Dalen (ChristenUnie; 7,0), Esther de Lange (CDA, 6,9) en Frans Timmermans (PvdA, 6,9) het best. De 6,9 die Frans Timmermans krijgt van de kiezers is echt hoog te noemen, hij is immers bij het grootste deel van de kiezers bekend. Timmermans wordt gewaardeerd van links tot rechts: de PvdA-kiezers geven hem maar liefst een 8,0, maar D66- (7,8) en VVD-kiezers (7,7) vinden hem ook goed; en ook GL- (7,4) en CDA-kiezers (7,3) boordelen hem met een ruime voldoende. Vooralsnog helpt dit de PvdA echter niet aan een groter kiezerspotentieel: de partij staat in de EP-peiling op 9 procent (3 zetels), niet veel meer dan ze in de landelijke peiling haalt (8%).  

Bron I&O research

Reacties (12 reacties geplaatst)

De EU heeft ons heel veel goeds gebracht. Helass begint het nu te wringen. Er zijn veel te veel landen bij gekomen. Landen met heel ander belangen en, nog belangrijker, afwijkende levens standaards, financieel en qua normen en waaarden. Ook zijn er landen onder dubieuze condities bijgekomen (bijv. Griekenland). Daarnaast is de EU zich gaan bemoeien met allerlei zaken waar ze zich eigenlijk niet mee zouden moeten bemoeien. Daarnaast is het langzamerhand een circus geworden .met clowns als Juncker en Tusk. De volgende clown probeert nu voorzitter te worden, Frans Tmmermans. De PVDA verliest keer op keer aanhang, maar nu proberen ze op deze manier krampachtig toch nog invloed te houden. Vriendjes politiek pur sang. En het krankzinnige heen en weer veruizen tussen Brussel en Straatsburg helpt ook niet echt. Laat ik zwijgen over al die miljarden die naar aan failliet zuiden gegeven. Maar het een beetje stroomlijnen van allerlei zaken wil nog steeds niet lukken. Met andere woorden, laat de EU eerst eens terug gaan naar de basics.
Yo, als ik je bijdrage van 8.47 lees,dan is alles mislukt,zelfs de pensioenen staan onder druk door Europa.
Gelukkig is Europa waar je alles aan kan ophangen,er zijn gewoon pensioen fondsen die niet hoeven te kortten,dus die luisteren niet naar de EU?,als de gulden te goedkoop is omgewisseld,dan hadden andere landen een voorsprong op ons?leg mij dan eens uit waarom Nederland dan geen geld tekort komt op zijn begroting en andere landen wel,waarom is in Nederland de werkloosheid laag en anderen landen hoog?ook schuld van de EU?.
Even voor de goede orde,ik zeg niet dat de EU een goed draaiende machine is,er is nog veel daad kracht nodig,en helaas worden er steeds meer mensen gekozen die alleen maar loze beloftes doen.
En als wij Griekenland niet hadden geholpen was je pensioen nu WC papier,met de eerste leningen zijn de banken betaald,als Griekenland failliet was gegaan,was de EURO ook kopje onder gegaan,en was de schade veel groter,helaas ik vind het ook zonde geld,en we krijgen het ooit wel eens terug,alleen kan je er dan denk nog net een auto voor kopen.
@Bakstenen Je hoort mij niet over armoede maar we hoeven onze welvaart niet zomaar weg te geven/verkwanselen.
Yo,de eerste die met een auto op mensen inreed ,was een Nederlander,de eerste die een aantal mensen dood schoot was een Nederlander,helaas is de tijd van paard en wagen voorbij,en als jij denkt dat als er een grens is er niets meer gebeurd,droom lekker verder,ook in de oorlog met uitgaans verbod enz waren er aanslagen.
En als ik jou zo lees is het echt armoe hier,wat hebben we het toch slecht hier.
Ik heb de tijd nog meegemaakt dat als ik in Belgie moest werken,ik eerst een ziekenfonds kaart moest aanvragen,dan bij de douane je wagen laten controleren,dan geld wisselen en kon je verder.
Natuurlijk blijven we gewoon leven,alleen iets anders
Yo, bij mijn weten hebben wij geen oorlog gehad sinds 1945; Nederland is nooit zo veilig en rijk geweest; de gasreserves raken op, wat hebben we straks nog dat anderen niet al hebben ? Goed met talen, kunnen wij lekker snel chinees leren?
Maar goed, de toekomst van Europa doet er enkel toe als je kinderen hebt (ik niet en ik ben al lang binnen) . Ga stemmen.
@Ali, Nooit meer oorlog dat is volgen jou de reden
Nu, ons land is er niet veiliger (aanslagen) op geworden door vele nieuwkomers die alleen een dubbel paspoort hebben en verder niets met NL te doen hebben (burgeroorlog) Voor het leger zijn we aangesloten bij de NAVO. Voor handel kan je ook zonder hulp van Brussel handelsverdragen afsluiten. Wij hebben toch ook handel met landen buiten de EU.
@yo: ben jij zo slim en alle andere Europeanen zo dom ? Denk je dat logistiekland Nederland zo zou gedijen met grenscontroles en tol op onze vrachtwagens in de rest van Europa ? Hoeveel zou een leger kosten die ons tegen de buren kan verdedigen ? Hoeveel kost een kasproduct zonder de goedkope buitenlanders ?
Er zijn 55.000 EU ambtenaren voor 512.000.000 mensen, dat is 1 op 9300. In NL is het 1 op 19 !
Ga lekker niet stemmen ! Of verdiep je een beetje in deze materie en ga wel stemmen.
EU is een ons door de strot geduwd geldverslindend ondemocratisch gedrocht Ik zie geen enkel voordeel. Alles is compleet mislukt We betalen ons blauw aan (arme) EU landen die hun zaakjes niet op orde hebben We worden overspoeld door migranten die we moeten opnemen (terwijl Oostblok landen ze niet opneemt) Steeds meer regeltjes, en alles is flink duurder geworden De gulden is ook veel te goedkoop omgewisseld Pensioenen staan onder druk. (Zie al de verschillen in pensioenleeftijd in de EU landen) Geleend geld aan Griekenland krijg je nooit meer terug. De economie is er naar het toetreden bij de EU er niet op vooruit gegaan (o.a zorg ) Handelen kan je ook zonder EU (zie EEG) De ongekozen overbetaalde volgevreten ambtenaren uit Brussel hebben het hier voor het zeggen en smijten met geld, en wij zullen moeten blijven betalen.
Je bedoeld zeker de nexit waar de NL leger niet meer met de Bundeswehr werkt, waar de Britten en Fransen hun kernwapens voor zich houden, de bloemen niet meer geexporteerd worden, waar wij zelf tegenwicht bieden aan China (17mln is 1,22% van 1,4 mld), alles wat wij exporteren op de buitenlandse normen afgesteld moet worden, die nexit ? Serieus ? Kan net zo goed meteen chinees leren (of russisch, wie eerst haalt...)
Ali T, dat is natuurlijk echt niet zo. Het is juist tegenovergesteld. De meeste media zijn namelijk helemaal niet kritisch. Ik zeg allemaal op het zeug uit Heerlen stemmen! ome speknek Timmerfrans!
Als men zich eens verdiept in hoe ze in Brussel omgaan met belastinggeld dan stemt bijna iedereen voor een Nexit. Het is een grote geld verbrasserij dat EU. Hetzelfde geldt voor de euro, volledig mislukt. Na bijna 20 jaar is het nog niet gelukt om de markt financieel gelijk te trekken en dat gaat niet meer lukken ook. De rijkere landen kunnen straks blijven bijschrokken voor de armere landen. Op lange termijn is een Nexit zo gek nog niet.
De meeste media zijn alleen maar negatief over de EU. Gaat het mis, de EU heeft het gedaan; gaat het goed, dan hebben de nationale politici het gedaan.
Des te beter, mijn stem heeft dan meer gewicht!

Plaats een reactie

U bent vrij om te reageren met behoud van respect en fatsoen. Kleineren is not done. Alle geplaatste reacties worden een paar keer per dag nagekeken en zijn niet direct zichtbaar. Dus even geduld aub.