Zwarte Piet mag zwart blijvent tijdens landelijke intocht Sinterklaas

Nederland 15.11.2018 - De voorzieningenrechter van de rechtbank Noord-Holland heeft de Stichting Majority Perspective niet ontvangen in zijn vordering om de figuur

van Zwarte Piet aan te passen bij de landelijke intocht van Sinterklaas op zaterdag 17 november 2018.

Volgens de voorzieningenrechter heeft de Stichting de andere partijen, waaronder de organisatoren van de landelijke intocht, overvallen met een rechtszaak. De Stichting treedt op voor de belangen van anderen en voert een collectieve actie. De wet stelt dan als eis dat voorafgaand aan het beginnen van een rechtszaak overleg wordt gevoerd met de andere partij over wat van de rechter wordt gevraagd. Dit overleg heeft niet plaatsgevonden. Daarom kan de Stichting niet worden ontvangen in haar vorderingen en komt de rechter niet toe aan een inhoudelijke beoordeling.

Conflict van grondrechten

De voorzieningenrechter heeft verder toegelicht dat in deze kwestie de vrijheid van meningsuiting een belangrijke rol speelt. Vanwege het maatschappelijk debat de afgelopen jaren heeft de keuze voor de uitbeelding van Zwarte Piet inmiddels ook het karakter gekregen van een stellingname. De uitbeelding valt daarmee binnen het bereik van de vrijheid van meningsuiting. Omdat de Stichting zich beroept op het verbod van discriminatie doet zich een conflict voor van grondrechten. De grondrechten moeten dan tegen elkaar worden afgewogen. Voor een ingrijpen van de rechter vóórdat de intocht plaatsvindt, is dan slechts aanleiding als voorzienbaar is dat bij de intocht een forse inbreuk op grondrechten gaat plaatsvinden. Dat is niet het geval.

De voorzieningenrechter heeft vastgesteld dat verscheidene instellingen binnen en buiten Nederland hun zorgen hebben geuit over de negatieve stereotypering van de figuur van de ‘klassieke’ Zwarte Piet. Daarbij is aangedrongen op een andere uitbeelding en aanpassingen van de figuur van Zwarte Piet. Dat brengt mee dat het mogelijk is om de spanning tussen het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht om niet te worden gediscrimineerd weg te nemen. In dit verband stelt de voorzieningenrechter vast dat het in de samenleving invloedrijke Sinterklaasjournaal de uitbeelding van de figuur van Zwarte Piet op de televisie de afgelopen jaren al heeft aangepast. Daarbij wordt in toenemende mate afscheid genomen van de ‘klassieke’ Zwarte Piet. 

Gesprek

De Stichting heeft ten slotte volgens de voorzieningenrechter onvoldoende oog voor de complexiteit van de Zwarte-Pietendiscussie. Het is van belang dat het gesprek daarover wordt voorgezet.

Lees hier de gehele mondelinge uitspraak (pdf, 523,4 KB).

De schriftelijke uitspraak volgt later.