Willem Engel grotendeels vrijgesproken voor opruiing

Rotterdam 20.01.2023 - De Rotterdamse rechtbank heeft Willem Engel op vrijdag 20 januari vrijgesproken van 5 verdenkingen van opruiing. 

Voor een oproep om deel te nemen aan een verboden demonstratie wordt hij wel veroordeeld. De rechtbank legt Engel daarvoor een voorwaardelijke gevangenisstraf van een maand op met een proeftijd van 2 jaar.

Deze strafzaak gaat over 6 uitlatingen van Engel op social media die opruiend zouden zijn. Onder opruiing wordt verstaan het oproepen tot het plegen van strafbare feiten. Tijdens de behandeling van de zaak is uitgebreid stilgestaan bij de inhoud van de uitlatingen van Engel, de context waarin deze zijn gedaan en de bedoeling daarvan. Daarnaast stond de vraag centraal tot welke strafbare feiten de uitlatingen zouden hebben opgeroepen. Een ander onderwerp van debat was in hoeverre de vrijheid van meningsuiting van de verdachte bij een veroordeling zou worden ingeperkt. Die vrijheid van meningsuiting is een groot goed maar niet onbegrensd.

Veroordeling
In juni 2020 nodigt Engel- in een livestream op Facebook- iedereen uit om naar een verboden demonstratie te komen op het Malieveld in Den Haag. Een vergelijkbare demonstratie was 5 dagen eerder volledig uit de hand gelopen. Het recht om te demonstreren is een zeer belangrijk grondrecht. Slechts in uitzonderlijke gevallen, als andere belangen zwaarder wegen, mag een demonstratie worden beperkt of verboden.

Door opzettelijk op te roepen om toch aan de demonstratie deel te nemen heeft Engel laten zien dat hij lak heeft aan de (lokale) autoriteiten. Dergelijk ondermijnend handelen kan leiden tot gedrag dat een gevaar oplevert voor het maatschappelijk leven. De ernst daarvan wordt versterkt door de coronacrisiscontext. De samenkomst van veel mensen bij elkaar kan een gevaar voor de volksgezondheid opleveren. Engel heeft bovendien de in de samenleving heersende onrust met zijn oproep gevoed. Dat alles in de wetenschap dat hij een groot bereik had. Deze oproep is opruiend en dus strafbaar. Voor dit feit legt de rechtbank een voorwaardelijke gevangenisstraf op van 1 maand.

Vrijspraak
Van 5 andere verdenkingen van opruiing wordt Engel vrijgesproken. Daarbij ging het onder andere om berichten over koffiedrinken bij Bruls, het bellen naar een verzorgingstehuis, zorgen voor zoveel mogelijke infecties en het fotograferen van GGD-medewerkers. Sommige van deze oproepen gaan over een morele grens, hebben iets lelijks. Een aantal GGD-medewerkers heeft aangegeven dat ze het als irritant, onprettig en frustrerend hebben ervaren dat ze tijdens hun werk werden gefotografeerd. De strafrechtelijk grens van opruiing wordt met deze oproepen echter niet gepasseerd. Het is niet vast komen te staan dat wordt aangezet tot het plegen van een strafbaar feit.

Ontvankelijkheid OM
Volgens Engel zou er sprake zijn van een 'politiek proces' en zou het OM daarom niet-ontvankelijk zijn in de vervolging. De rechtbank is van oordeel dat een situatie van willekeurige vervolging of een situatie van politieke bemoeienis met of sturing van de vervolging niet aannemelijk is geworden.