Cijfers handel met Rusland

Nederland 09.03.2022 - Met de oorlog in Oekraïne en de daaraan gekoppelde sacties die zijn ingesteld tegen Rusland, heeft het CBS alle handel met de Russen op een rij gezet.

---

Nederland importeerde in 2021 voor € 18,4 miljard aan goederen uit Rusland, waarvan 87% minerale brandstoffen (ruim de helft ruwe aardolie en verder vooral aardgas en aardolieproducten). Nederland is wereldwijd de zesde importeur van goederen uit Rusland. Dat meldt het centraal bureau voor de statistieken op basis van nieuwe cijfers die gaan over de periode vóór het uitbreken van de oorlog in Oekraïne.

De waarde van de Nederlandse goederenimport uit Rusland bedroeg in 2021 € 18,4 miljard. Doordat een aanzienlijk deel van de invoer uit Rusland uit minerale brandstoffen bestaat, wordt de invoerwaarde uit Rusland sterk beïnvloed door de wereldwijde olie- en gasprijs. Zo is de groei van de import uit Rusland tussen 2020 en 2021 (met 95%) voor een groot deel te verklaren door een gelijktijdige stijging van de olieprijs (met gemiddeld ruim 60%). Ook het herstel van de coronapandemie in 2021 speelt een rol bij de hogere importwaarde uit Rusland. De import van € 18,4 miljard in 2021 was geen record. In 2012 en 2013 was de importwaarde nog hoger, maar toen lag de olieprijs circa 30% hoger dan in 2021.

Minerale brandstoffen hebben na 2003 altijd meer dan 80% uitgemaakt van de totale waarde van de import uit Rusland. Naast minerale brandstoffen haalt Nederland relatief veel metalen als koper en nikkel uit Rusland.

China grootste importeur, Nederland zesde
China is de grootste importeur van goederen uit Rusland. Voorlopige cijfers over 2021 laten zien dat het om een bedrag van circa € 68 miljard gaat. Na China volgen de VS (€ 26 miljard), Turkije (€ 25 miljard), Duitsland (€ 24 miljard) en het Verenigd Koninkrijk (€ 22 miljard). Nederland is in 2021 de zesde importeur van goederen uit Rusland.

Van de grootste importeurs uit Rusland zijn Kazachstan en Wit-Rusland het meest afhankelijk van import uit Rusland. Circa 45% van de Kazachse import komt uit Rusland en bij Wit-Rusland is dat 37%. Op grote afstand volgt Turkije met 11% importafhankelijkheid van Rusland. Voor Nederland komt 3,5% van de totale goederenimport uit Rusland.

Voor minerale brandstoffen is het belang van Rusland voor alle grote importeurs een stuk groter. Zo is 91% van de Wit-Russische import van minerale brandstoffen van Russische herkomst. Voor Kazachstan is dat 84% en voor Polen 52%. Voor Duitsland (14%) en Nederland (19%) liggen de percentages lager.

62% Nederlandse export naar Rusland van Nederlandse makelij
De Nederlandse export naar Rusland is een stuk kleiner dan de Nederlandse import uit Rusland. In 2021 ging het om een totale exportwaarde van € 6,6 miljard, waarvan 4,1 miljard export van Nederlandse makelij en 2,5 miljard wederuitvoer van buitenlandse makelij. Sinds 2015 is de totale export naar Rusland sterk gestegen, maar in 2012 en 2013 was de exportwaarde hoger. Rusland is daarmee de 15e exportbestemming wat betreft export van Nederlandse makelij en 17e wat betreft de totale goederenexport.

De sterke afname van de export naar Rusland tussen 2014 en 2015 heeft te maken met Russische importverboden op specifieke Nederlandse exportproducten. De importverboden waren een reactie op sancties die de EU had opgelegd naar aanleiding van de Russische annexatie van de Krim.

Belangrijke in Nederland geproduceerde producten met bestemming Rusland zijn geneesmiddelen, wegvoertuigen, zoals trekkers voor opleggers, en bloemen. Wederuitvoer met bestemming Rusland betreft onder andere elektronische schakelingen, telefoons en geneesmiddelen.

Aan de export van goederen naar Rusland verdiende Nederland in 2020 circa € 2,0 miljard. Dat is 1,3% van de totale Nederlandse verdiensten aan goederenexport in 2020. In 2015 was Rusland nog goed voor 1% in de exportverdiensten. Circa 80% van de totale exportverdiensten was in 2020 te danken aan de export van Nederlandse makelij en 20 procent dankzij wederuitvoer. Het aantal in Nederland actieve bedrijven met export van goederen naar Rusland ligt al sinds 2015 stabiel rond de 3.000.

China exporteert ook meeste naar Rusland, Nederland achtste
Niet alleen als importeur, maar ook als exporteur is China met afstand de grootste handelspartner van Rusland in de wereld. Voorlopige cijfers over 2021 laten zien dat het om € 58 miljard euro van China naar Rusland gaat. Na China volgen Duitsland (27 miljard), Zuid-Korea (9 miljard) en Wit-Rusland (8 miljard). Nederland is de achtste exporteur met bestemming Rusland met 6,6 miljard export.

Van de grootste exporteurs naar Rusland is Wit-Rusland het meest exportafhankelijk van Rusland. Een kwart van de Wit-Russische export heeft Rusland als bestemming. Het aandeel van Rusland in de export van China (2,0%), Duitsland (2,0%) of Nederland (1,1%) is veel kleiner. Voor Kazachstan (11,7%), Polen (2,8%) of Turkije (3,1%) is het belang van Rusland voor de eigen goederenexport groter.