Westlanden 18.04.2024 - Partijen en kandidaten die mee willen doen aan een verkiezing, moeten zich hiervoor aanmelden bij het centraal stembureau. Dit heet de kandidaatstellingsprocedure.
Nu is dit nog een papieren proces en vraagt veel werk van betrokken kiezers, politieke partijen, gemeenten en de Kiesraad. Daarom wil minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties Hugo de Jonge deze procedure verbeteren en zoveel mogelijk digitaal maken.
Bijvoorbeeld door het mogelijk te maken om digitaal ondersteuningsverklaringen af te leggen voor nieuwe partijen die mee willen doen aan de verkiezing. Hierdoor wordt de kandidaatstellingsprocedure eenvoudiger uit te voeren voor zowel politieke partijen als het centraal stembureau. Dit staat in een notitie met verbetervoorstellen die naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Digitaal hulpmiddel
In de notitie schrijft minister De Jonge dat politieke partijen in de toekomst de documenten om mee te doen aan een verkiezing bij het centraal stembureau kunnen inleveren via een digitaal hulpmiddel. Tot nu toe gaat dat nog steeds met uitgeprinte formulieren die ook weer handmatig gecontroleerd moeten worden. In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezing heeft de Kiesraad, als centraal stembureau, binnen de kandidaatstellingsprocedure zo’n 12.000 pagina’s gecontroleerd.
Ondersteuningsverklaringen ook digitaal
Partijen en kandidaten krijgen in de toekomst zelf toegang tot het digitale hulpmiddel. Ze kunnen dan de nodige informatie aanleveren en tijdig controleren of alles klopt en volledig is. Ook het afleggen van ondersteuningsverklaringen kan via het digitale hulpmiddel. Hierdoor wordt het makkelijker voor kiezers om een ondersteuningsverklaring te geven voor een nieuwe partij die mee wil doen aan een verkiezing. Zij hoeven dan niet meer naar het gemeentehuis af te reizen. Er wordt nog gekeken of het aantal ondersteuningsverklaringen die een partij moet inleveren hierdoor omhoog moet.
Basis voor wetsvoorstel
De notitie dient als basis voor een uit te werken wetsvoorstel ter versterking van de kandidaatstellingsprocedure. Dit wetsvoorstel zal naar verwachting in 2025 in consultatie gaan. Bij de uitwerking van het wetsvoorstel zal de Kiesraad betrokken worden.