Stand van zaken stikstof en energiecrisis in Westland

Westland 17.11.2022 - Op 10 augustus hebben B&W vragen ontvangen van de WV fractie over de stikstof- en de energiecrisis in het Westland.

Ingevolge artikel 42 van het Reglement van Orde informeren zij u als volgt.

Inleiding
CDA en VVD Westland stelden al vragen over de mogelijke acties die het gemeentebestuur van Westland neemt om de glastuinbouw door deze moeilijke tijden te loodsen. Raar want landelijk zijn het nou net deze partijen - samen met D66 en CU/SGP - die verantwoordelijk zijn voor besluiten die de tuinbouw raken.

LPF stelt vragen over het standpunt van de Gemeente over de omgekeerde vlaggenacties van de “boeren” tegen de stikstofplannen.

De vragen van deze partijen ondersteunen we maar gaan wel voorbij aan de hamvraag: wat kan de Gemeente Westland doen? Immers op het - in onze ogen - veel te vergaand en niet doordacht stikstofbeleid van het kabinet is de Gemeente geen rol van betekenis toegekend. Beter was het geweest als het Kabinet met kleine stapjes het stikstofprobleem zou aanpakken. De nu gevolgde weg drastisch “opruimen” van veel boeren is niet goed, leidt tot protesten en die leiden weer tot vertraging en mogelijk afstel.

Ach en de vlaggenacties hebben hun bijdrage al geleverd. Westland Verstandig gelooft trouwens niet - zoals vooral Rijk en Provincie aangeven - dat langer de vlaggen handhaven zal leiden tot onveilige situaties. Maar ja op een gegeven moment moeten de vlaggen langs wegen wel opgeruimd worden. Vlaggen zijn beter dan wegblokkades waar we allemaal last van hebben! Maar ook daarover gaat de Gemeente niet echt!

Toch kan de Gemeente een aantal zaken wel oppakken en daarover stelde Westland Verstandig al eerder vragen en we doen dat nog maar weer.

Vraag 1
Is het College bereid haar standpunt te herzien, WKO in en uit het eerste watervoerendpakket mogelijk te maken en zo wel een bijdrage te leveren aan het terugdringen van het gasverbruik en bevordert het milieuvriendelijker telen?

Antwoord 1
Het college is bekend met de behoefte van bedrijven om energie te winnen door Warmte Koude Opslag (WKO) systemen. Tuinders kunnen voor WKO’s in het tweede watervoerende pakket (60 -100 meter diep) een vergunning aanvragen om zo een grote stap te zetten naar een alternatieve duurzame energievoorziening. Het college is ook bekend met de behoefte van tuinders om de Warmte Koude Opslag in het eerste watervoerende pakket (20-40 meter diep) aan te leggen omdat de kosten van de installatie dan lager zijn. De provincie staat dit in principe niet toe, omdat het eerste watervoerende pakket gereserveerd is voor wateropslag (onder andere gietwater). Gedeputeerde Staten kan alleen een vergunning verlenen voor een systeem in het eerste watervoerende pakket als er een door Gedeputeerde Staten vastgesteld bodemenergieplan is. Gedeputeerde Staten nemen alleen bodemenergieplannen in behandeling indien:

a) bij de opstelling alle belanghebbende overheden (waaronder de provincie) zijn betrokken,

b) Burgemeester & Wethouders van de betreffende gemeente met het plan hebben ingestemd. B&W kan alleen met een dergelijk plan instemmen als hierin een gedegen integrale afweging plaatsvindt waarbij rekening wordt gehouden met toekomstige belangen en het voorkomen van onherstelbare risico’ voor de leefomgeving. Bovendien mag het plan niet in strijd zijn met overig provinciaal beleid. Uit eerdere onderzoeken blijkt dat bodemenergie in het eerste watervoerend pakket niet zonder meer verenigbaar is met plannen voor toekomstige wateropslag in de bodem (COASTAR). Daarnaast heeft de provincie recent bevestigd dat “ondergrondse opslag van zoet water in het eerste watervoerend pakket in de Greenports prioriteit [heeft] boven andere gebruiksvormen van de ondergrond” (Regionaal Waterbeheer Programma Zuid -Holland 2022-2027).

Gelet op het belang van de toekomstige gietwatervoorziening heeft het college besloten hier geen risico’s in te willen nemen en voor WKO’s te blijven verwijzen naar het tweede watervoerend pakket. Omdat toestemming voor WKO’s in het eerste water voerend pakket de functie voor wateropslag voor de lange termijn kan belemmeren is het college niet bereid haar haar standpunt te herzien. Het is niet zo dat het perspectief voor het verminderen van het gasverbruik en daarmee milieuvriendelijker telen in het Westland hiermee verdwijnt. In het Oostland én in het Westland wordt al langere tijd gebruik gemaakt van WKOs in het tweede watervoerend pakket. Ook in het Westland kunnen hiervoor nog steeds een vergunningen worden aangevraagd. Daarnaast zien we ook v oor het Westland grote mogelijkheden voor de uitbreiding van geothermie (meer dan 2 kilometer diep).

Vraag 2
De door het Rijk opgelegde ODE heffing is nog steeds een bedreiging voor onze glastuinbouw. Destijds is als “verzachtend ” aangegeven de mogelijkheid dat de Gemeente meewerkt aan het zijn van 1 bedrijf. Daar is - behalve een aantal gevallen - nog weinig van terecht gekomen omdat eerst een aantal gerechtelijke uitspraken er moeten komen. Dat duurt allemaal veel te lang. Is het College bereid daarop terug te komen?

Antwoord 2
De gemeente staat open voor de initiatieven vanuit tuinders. Samenvoeging van percelen om op die manier te regelen dat de ODE lager is , is één van de besproken opties (onder andere voorgesteld door de gemeente). De waarderingskamer van de belastingdienst is tegen dit initiatief in het verweer gekomen en heeft het voorgelegd aan de rechter. Deze heeft besluiten van gemeente Westland dienaangaande vernietigd.

Vraag 3
Is het College bereid in overleg te treden met LTO en Westlandse tuinders, toeleveranciers, agrologistiek, FloraHolland etc . om te bezien welke maatregelen wel door de Gemeente genomen / beïnvloed kunnen worden om de glastuinbouw door deze lastige tijden te loodsen?

Antwoord 3
Het college heeft voortdurend contact met Westlandse tuinders, belangenorganisaties en diverse stakeholders, waaronder Glastuinbouw Nederland, Greenport WestHolland, JUVA, Rabobank en andere spelers die betrokken zijn bij de glastuinbouwsector. Zo is de burgemeester inmiddels lid van het landelijk Crisisteam Energie, dat bestaat uit grote stakeholders en belangenorganisaties en in het leven is geroepen vanwege de crisis. We vragen in allerlei gremia doorlopend aandacht voor de zorgelijke situatie en houden voortdurend de vinger aan de pols. We zetten ons actief in bij het kabinet voor een toekomstperspectief voor de glastuinbouw en een actuele aanpassing van de TEK -regeling. Eerder heeft wethouder Varekamp namens het college andere tuinbouwgemeenten benaderd en gezamenlijk met hen een brandbrief naar Minister Jetten gestuurd over de prangende situatie.

Vraag 4
Is het mogelijk dat het College op korte termijn een avond organiseert om samen met alle betrokkenen te bespreken welke concrete besluiten genomen kunnen worden en daarbij ook de Raad te betrekken?

Antwoord 4
Het college betrekt belanghebbenden bij het vormen van ideeën. Eén avond zou geen recht doen aan de ingewikkeldheid van de crisis. Daar zijn meer momenten voor nodig. Het college kiest zorgvuldig de gesprekspartners en de informatiemomenten voor de gemeenteraad. Meer dan noodzakelijk zal het college hierover in gesprek blijven met u en andere betrokkenen